Featuring Old Bisayan Folk Stories: SI HARING WATI (KING WORM)
January 31, 2006
Si Haring Wati
(Author Unknown)
Dugay nang nagpuyo si Haring Wati sa ilalom sa yuta, apan usa ka adlaw niana mihangyo siya sa atong Ginoo nga unta mahimo siyang tawo aron makaalagad sa mga kabos.
Unya, pagkahimo na niyang tawo, nadato siya.
Paglabay sa panahon, gitawag sa atong Ginoo si San Pedro ug miingon: “Dro, adtoon ta si Haring Wati ug tan-awon nato kon makaila pa ba siya nato.” Tuod man giadto nila si Haring Wati, apan wala na siya makaila kanila.
Miingon ang atong Ginoo, “Paimna intawon kog tubig.”
Gitawag ni Haring Wati ang iyang sulugoon ug nagkanayon: “Hoy, tagai na siyag imnonon sa manok.”
Miinom lang usab ang atong Ginoo sa tubig. Pagkahuman, miingon siya kang San Pedro: “Dali, Dro, mamauli na lang ta, kay si Haring Wati wa na gyod makaila nato.”
Namauli tuod sila ug nag-ilis ug maanindot nga sapot. Tingpaniudto na pagkabalik nila sa ka Haring Wati.
“Maayong udto, ‘Nyor.” matod nila.
Pagkakita ni Haring Wati sa maanindot nilang sapot, iya dayon silang gipasaka ug gipalingkod. Giingnan ni Haring wati ang iyang mga sulugoon sa pag-andam sa lamesa, unya gidapit ang atong Ginoo ug si San Pedro pagdungan ug paniudto kaniya.
Gihukas dayon sa atong Ginoo ang iyang amerikana ug gibutang duol sa kan-anan. Unya mao usab ang iyang gihimo sa iyang karsones ug sapatos, ug miingon siya: “Nan, amerikana ug sapatos ko, pangaon na lang mo kay kamo may gisilbihan ni Haring Wati.”
Unya, giatubang sa atong Ginoo si Haring Wati ug miingon: “Haring Wati. mihangyo ka kanako nga unta mahimo kang tawo aron ikaw maoy magbuhi sa mga kabos. Apan tataw na kaayo nga dili gayud ikaw mohimo niana. Nan karon, balik ka sa yuta.”
Si Haring Wati miluhod sa atubangan sa atong Ginoo ug nangayog pasaylo. Apan wala gayud mabalhin ang hukom sa along Ginoo.
Mao nga karon ang Wati nahibalik sa iyang gigikanan, ug usahay gani ginatumban ra siya sa mga lumalabay nga gadanghag lang. (Click Read More for English Translation)
Featuring Old Bisayan Folk Stories with English Translation
January 28, 2006
Photo-copied from a collection of Cebuano literatures at the University of San Carlos’ Cebuano Studies, are some translated old Bisayan folk stories (authors unknown) and probably used by American Teachers during the early 1900’s in teaching Danawanon kids the English language. Some of these collections will be featured in our website’s “Lindog Bisaya” starting with “Ilagpot”.
We hope that by exposing our children to old Cebuano literatures, they will somehow appreciate their own Cebuano heritage and be encouraged to learn the language of their parents.
****************
Si Ilagpot, Ang Mapangahason, Ug Ang Isdang Walay Bukog.
Sa Unang panahon, kaniadtong makasulti pa ang mga hayop, may usa ka ilagang mapangahason, si Ilagpot.
Usa ka buntag samtang nagsuroysuroy si Ilagpot sa daplin sa baybayon, nakakita siyag duha ka mangingisda nga mao pay pagpadulong sa lawod.
“Asa man mo, bay?” pangutana sa ukitan nga ilaga.
“Moadto mi sa lawod aron pagpangita sa isdang walay bukog,” mitubag ang usa ka mangingisda nga mikidhat sa iyang kauban. “Lamian kayo ning isdaa kay wala may bukog,” padayon niya.
“Motabang kog pangita, bi,” matod ni Ilagpot.
“Nganong dili gud, basta may kaugalingon ka lang sakayan,” tubag sa mangingisda.
Si Ilagpot midalig kuha ug bukong ug kahoy nga maoy iyang gihimong sakayan ug bugsay, unya miadto na siya sa lawod.
Didto sa lawod, gikahibalag niya ang malasugi.
“Asa ka man?” pangutana sa malasugi.
“Nangita ko sa isdang walay bukog.”
“Ako diay?”
“Dili uy,” nagpanglingo si Ilagpot. “Kadaghan nimog bukog, ah!”
Pista sa Maslog sa Yorba Linda, California
October 2, 2005
Gidala gayod hangtod sa Amerika ang karaang tradisyon sa mga Masloganon ang buhong ug masadyang pag-saulog sa fiesta ni San Francisco de Asis, balaang patron sa Baryo Maslog, Danao City.
Sukad pa sa karaang panahon, ang fiesta sa Maslog, tunog sa tibuok Sugbo, ug hinandum kaayo sa mga taga lungsod ug mga silingang baryo.
(Sa hulagway mao ang duha ka haligi sa Maslog sa Amerika, si Paeng Mangubat ug Rey Espera nga nagpasiugda ning unang selebrasyon sa pista ni San Francisco de Asis. Ubos nga hulagway mao ang pipila sa mga bisitang Danawanon)
Tungod sa talagsaong kinaiya sa mga Masloganon, labi na sa pagka-maayong moabi-abi sa mga dumodoong, kaila man o dili, bata o tigulang, maanyag o laksot ang panagway, walay gipili ang mga taga Maslog sa pag-pasaka sa ilang mga panimalay ning pagsaulog sa fiesta ni San Francisco de Asis.
Sa adlaw sa kahulogan sa fiesta, halos tanang kabalayan, kabus o adunahan, andam ug tagana ang mga Masloganan, lad-lad ang mga lamiang pagkaon ug pabaha sa ilimnon.
GUGMA, UHAW….
February 28, 2003
GUGMA, UHAW
ni: Romulo C. Mangubat
Matag adlaw ikaw gihanduraw
Sa bintana ako nagalantaw
Nag-inusara mamalandong ug nag-tuaw
Sa niining dughan gugmang tim-os nga nagtukaw
Sa akong pag-inusara ako sa halayo naglantaw
Walay lain gihandom ning galamhan kon dili ikaw
Makita ug mabatyad ang dinagaang sa imong kamingaw
Gugma- uhaw sa akong kiliran ikaw nahanaw
Unsaon nalang ang tanan
Mga saad unta may katumanan
Nga bisan kamatayon dili maoy kinutuban
Kay ang gugma uhaw magpabilin niining dughan
Kanimo Gugmang katingalahan
Mga nagkahigugmaay-familya inampingan
Damgo ug Plano di makawang ang tanan
Gugma Uhaw dili matukib ug talagsaon
=================================
for comments and suggestions:
[email protected]
Komentaryo ni Iyo Karyo – Ang Balik Danao Night
August 11, 2002
May taho nga gipadangat kabahin sa preparasyon sa umaabot nga Balik Danao Night nga kinahanglan i-klaro aron malikayan ang mga mis-understanding. May duha ka isyu nga kinahanglan atong klarohon.
Una. Gusto kuno sa DAUSA usa ray kandidata gikan sa Estado Unidos nga isalmot sa Balik Danao Queen Selection aron usa ra ang suportahan sa DAUSA batok sa mga kandidata nga gikan sa Manila, Davao, Agusan, Japan, Hongkong, ug uban pa.
Tubag: Bakak kini. Ang DAUSA dili mo-suporta ug bisan kinsa nga kandidata; mas maayo gani, free-for-all, ang tanan nga may gusto, libre nga mosalmot ug walay dapigan ang Asosasyon.
Ang tinguha sa Danao City Fiesta Committee mao ang fund-raising para sa mga proyecto para pag-paanindot sa Danao. Mas daghan ang mo-salmot, mas maayo hinuon.
Mga Lab-as ug Bahaw nga Balita
August 10, 2002
Danao City (August 8, 2002) contributed by Danao’s No. 1 Tsismosa
Si Man Adol “Libat” oppps “Manokon” diay, amahan ni Ernesto ‘Botoy’ Lucenas, namatay ug gilubong kagahapon.
Si Man Sisa, as in Duterte’s Store and Sisa’s Tableya, kadtong tindahan tupad sa kang Taling, corner Rizal ug Mabini, namatay na sab, mga duha na semana milabay. Sa naglakaw ang pangadye, all you can drink sikwate ang gidalit.
Si Man Iko Enriquez, bana ni Marcelina, ug uncle ni Endai Roble, magminyo kang Malda, nga usa usab ka biuda, kanhi asawa ni Pinong ‘Bulhog’ Toledo nga mipanaw na ning kalibutan. Bisan tiguwang na si Iko, lipay guihapon kuno si Malda kay sakto man ug mata si Iko, iya uyab ug pamanhonon.
Grande kuno ang kasal, kay may anak si Iko nga naa sa Canada.
Mga Pistolador sa Danao Mawala Kaha?
July 9, 2002
Kaming Danawanon, September 1997.
Nabasa ko sa periodiko nga kuno ang kwerpo kapolisan sa Region 7 seryosong motinuod sa pagwagtang sa tanang contrabandong buhatan sa pistola sa Danao.
Gani gibalita nga may dakong negosyanteng pistolador, si Joveniano Roble, gidakop ug gipasakaan ug sumbong.
Dakong subo ang akong gibati samtang nagbasa. Si Joveniano, usa ka higala, silingan ug buotang tinun-an sa Santo Tomas School, sumala a akong nahinumduman.
Sukad ko mi-gradwar sa high school niadtong 1967, wala na kami magkita, ug walay nakahisgot sa dagan sa kinabuhi ni Joveniano Roble.
Hangyo Lang . . . Mga Tambok Ayaw Sakay ug De-Sikad
July 9, 2002
Usa niana ka buntag duha ka babayeng tambok, mga balikbayan volunteer sa medical mission, wala makapaabot sa mokuhang sakyanan. Busa misakay na lang sila ug traysikol gikan sa mercado padulong sa Hospital.
Parehas mga maanyag, bigot ug lawas silang duha, niadtong mais ug utan kamonggay pa ang ilang kina-on adlaw-adlaw.
Hangyo Lang . . . Sermon Pamub-an
July 9, 2002
Hangyo Lang . . . Sermon Pamub-an
Kaming Danawanon, September 1999
Bisan sa iyang pag-palagpot sa sekretarya ug sacristan mayor, ang mga taga Danao puno sa pagdayeg ni Mons. Gerbolingo.
Bisan sa iyang pagdumili nga misahan ang patay, nga sa buhi pa giingon may kabit, mirespito ang katawhan sa maong desisyon.
Matod sa mga taho ang kura sa Danao buotan gayod, walay daotang binuhatan ug dili nawong ug kuarta. Dili usab siya dawo. Maayo ang iyang pagdumala sa parokya, hinungdan nga midaghan ang mga voluntaryo sa simbahan.
Balik Danao
July 9, 2002
Kalipay ug Paghandum ning
pag dua-aw sa atong Lungsod
(Kaming Danawanon, Jan – Feb 2000)
Gibana-bana nga daghan ang mouli karong umaabot Septembre atol sa pagsaulog sa Pista ni Santo Tomas de Villanueva. May mouli kay moduaw sa mahal nga patron, pasalamat sa grasyang nadawat. Ang uban moduaw sa ilang mga higala ug paryente aron mapasundayag ang ilang kaanyag ug bag-ong kahimtang.
May mga mananambal ug narses usab mosalmot ug motabang sa medical mission. Ug may manguli tungod sa ilang class o clan reunion.
Una, ang Golden Jubilarians sa Upland Elementary School . Napulog usa kini sila nga nia sa Amerika, silang tanan uban ang pamilya mouli, sugilon pa ni Nick Gonzalez ug Ben Durano.
Ikaduha, and STS Alumni Class `70, gipangulohan ni Endal Roble ug Marityn Arpon, mag reunion usab atol sa ilang 30th anniversary.
Daghan kanila, dugay pang wala mauli. Busa ato silang sultihan sa kausaban sa atong lungsod, aron dili intawon sila makugang ug makalitan .
Tingali makuratan sila sa precio sa mga palaliton. Sa ilang panahon, niadtong mga sip-onon pa sila, ang bantok nga puso, bahogan ug espisong dugodugo, tag singko centavos Lang.
Kaon ang lata ug pisat nga puso, bahogan ug lasaw nga dugo-dugo, mokabat na labing menos 10 ngadto sa 15 pesos. Buss, ayaw intawon balikasa ang tindera, kay mao kanay presyo karon, dili tungod kay balikbayan ang mokaon.
Dili na nila madungog ang sinultihan sa mga palainum “taksi ko’g 10 ¢ nga dugo-dugo ug balig 90 ¢ nga tuba.
Read more